Fundusze UE tylko z głową. Eksperci o potrzebach regionów na Krynica Forum

W drugim dniu Krynica Forum odbył się panel dyskusyjny „Pieniądze z UE: Czy wspierają to, czego naprawdę potrzebujemy?”, w którym udział wzięli Beata Szydło, Wiceprezes Prawa i Sprawiedliwości i była premier, Łukasz Smółka, Marszałek Województwa Małopolskiego, oraz Małgorzata Jarosińska-Jedynak, Członek Zarządu Województwa Podkarpackiego. Rozmowę moderował dziennikarz Krzysztof Ziemiec.

Paneliści poruszali kwestie efektywności programów unijnych oraz stopnia decyzyjności regionów w dysponowaniu środkami z funduszy UE. Beata Szydło zwróciła uwagę, że zmieniające się uwarunkowania demograficzne wymagają przemyślanych decyzji dotyczących finansowania szpitali, szkół czy komunikacji publicznej. Podkreśliła jednocześnie, że zbyt duże ingerencje Komisji Europejskiej mogą prowadzić do sytuacji, w której państwa członkowskie będą zmuszone realizować projekty niedostosowane do lokalnych potrzeb.

Łukasz Smółka wskazywał, że fundusze europejskie przynoszą wymierne korzyści, gdy są celowane w konkretne potrzeby regionów. Jako przykład podał szybką reakcję województwa małopolskiego podczas kryzysów, takich jak pandemia COVID-19 czy wojna na Ukrainie, kiedy w ciągu kilku godzin rozłożono obozowisko dla pięciu tysięcy osób, korzystając z 50 kompletnych namiotów zakupionych dzięki środkom UE. Marszałek podkreślał, że inwestycje muszą być przemyślane, zwiększać miejsca pracy i wzmacniać stabilność regionu, zwracając jednocześnie uwagę na potrzebę ponownej analizy dochodów samorządów na 2026 rok.

Małgorzata Jarosińska-Jedynak zwracała uwagę na największą w Unii Europejskiej decentralizację środków w Polsce oraz najniższy wskaźnik nieprawidłowości w ich rozliczaniu. Jej zdaniem doświadczenie zdobyte w trzech perspektywach unijnych pozwala na efektywne pozyskiwanie i inwestowanie funduszy zgodnie z rzeczywistymi potrzebami regionów, choć często przeszkodą są zbyt sztywne wytyczne unijne.

Paneliści zgodnie podkreślili, że obecna sytuacja geopolityczna, w tym wojna za wschodnią granicą, wymusiła zmianę priorytetów w wykorzystaniu funduszy UE. Bezpieczeństwo stało się kluczowym obszarem wsparcia, a ewentualne wstrzymanie dofinansowania mogłoby mieć katastrofalne skutki zarówno dla gospodarki, jak i dla bezpieczeństwa mieszkańców regionów.