Kontrowersje wokół Zakrzówka w Krakowie. Konflikt ekologii i inwestycji

Nieważność uchwały o ustanowieniu użytku ekologicznego

W październiku 2024 roku Wojewoda Małopolski Krzysztof Jan Klęczar wydał rozstrzygnięcie nadzorcze, stwierdzające nieważność uchwały Rady Miasta Krakowa ustanawiającej użytek ekologiczny „Zakrzówek – enklawa wschodnia”.

– Uchwała Rady Miasta Krakowa w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Zakrzówek – enklawa wschodnia”, jak i wydane przez Prezydenta Miasta Krakowa pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego przy ul. Twardowskiego w Krakowie budzą wiele społecznych emocji i szerokie zainteresowanie medialne. Wojewoda jako organ nadzoru nad uchwałami samorządowymi, a zarazem jako organ II instancji rozpatrujący odwołania od pozwoleń na budowę zobowiązany jest do działania na podstawie i w granicach prawa. Zapewniam, że będę szukać takiego rozwiązania, które będzie rozwiązaniem najlepszym, ale wypełni to, by prawo lokalne było zgodne z prawem krajowym – mówi wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

Podstawą tej decyzji były formalne uchybienia, w tym brak uzasadnienia oraz aktualnej inwentaryzacji przyrodniczej, opinii lub ekspertyz potwierdzających walory przyrodnicze danego obszaru. Zastrzeżenia Wojewody nie dotyczyły samej potrzeby ochrony środowiska, lecz wymogów proceduralnych, które powinny zostać spełnione przy ustanawianiu użytków ekologicznych.

Tymczasem Wojewódzki Sąd Administracyjny w wydanym niedawno orzeczeniu przedstawił odmienny pogląd. Wojewoda zadeklarował, że po zapoznaniu się z pisemnym uzasadnieniem orzeczenia podejmie decyzję, czy złożyć skargę kasacyjną.

Pozwolenie na budowę na terenie Zakrzówka

Kolejną kontrowersyjną decyzją było wydanie w styczniu 2025 roku przez Prezydenta Miasta Krakowa pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego na terenie objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego „Rejon Św. Jacka – Twardowskiego”. Plan ten przewiduje na wskazanym obszarze zabudowę mieszkaniowo-usługową, co formalnie pozwala na realizację inwestycji.

W sprawie tej pojawiły się jednak sprzeciwy mieszkańców i organizacji ekologicznych. Odwołania od decyzji o pozwoleniu na budowę powinny być składane do Urzędu Miasta Krakowa, który następnie przekazuje je do Wojewody Małopolskiego jako organu II instancji. Do tej pory żadne odwołania nie zostały formalnie przekazane.

Sprzeciw mieszkańców i dalsze działania

Pomimo braku oficjalnych odwołań do Wojewody, do Urzędu Wojewódzkiego wpłynęły dwa pisma wyrażające sprzeciw wobec wydanego pozwolenia na budowę. Zgodnie z procedurą administracyjną zostały one przekazane do oceny Prezydenta Miasta Krakowa, który powinien się do nich odnieść.

Dodatkowo 5 lutego Wojewoda Małopolski osobiście odebrał petycję dotyczącą ustanowienia użytku ekologicznego „Zakrzówek – enklawa wschodnia” i spotkał się z jej autorami. Podkreślił, że rozumie zarówno konieczność przestrzegania prawa, jak i troskę mieszkańców o ochronę przyrody. Zapewnił, że wszystkie decyzje będą podejmowane na podstawie wnikliwej analizy prawnej, a nie emocji.

Co dalej?

Sprawa Zakrzówka pokazuje, jak trudne może być pogodzenie interesów inwestycyjnych z ochroną środowiska. Rozstrzygnięcia sądowe, decyzje administracyjne oraz reakcje społeczne będą miały kluczowy wpływ na przyszłość tego cennego przyrodniczo obszaru Krakowa.

Wszystko wskazuje na to, że zarówno temat użytku ekologicznego, jak i pozwolenia na budowę pozostaną przedmiotem dalszych analiz i potencjalnych postępowań odwoławczych.